Το συνήθως καυτό ελληνικό καλοκαίρι έγινε πρόσφατα ακόμη πιο καυτό. Μια γενική απεργία των φορτηγών βυτιοφόρων παρέλυσε τη χώρα, εγκλωβίζοντας τους τουρίστες, προκαλώντας ελλείψεις στα τρόφιμα, και αφήνοντας το 70% των πρατηρίων βενζίνης χωρίς καθόλου καύσιμα. Ο λόγος της απεργίας ήταν η εφαρμογή των νέων μέτρων λιτότητας, και συγκεκριμένα η αύξηση του κόστους των αδειών για τα φορτηγά Δ.Χ. Σε γενικότερες όμως γραμμές, τα προβλήματα οφείλονται στην κατά μέτωπο επίθεση της κυβέρνησης στον τρόπο ζωής των Ελλήνων. Έναν τρόπο ζωής που άπαντες, πλούσιοι και φτωχοί, θεωρούν δεδομένο. Όπως μου είπε ένας επιχειρηματίας της Αθήνας, «το πάρτυ τελείωσε», η Ελλάδα φαλίρισε.
Τα σημάδια είναι παντού. Αυτό που διαπίστωσα επισκεπτόμενος τη χώρα, είναι κάτι που μέχρι πρότινος αποτελούσε ανάθεμα. Εκδίδονται αποδείξεις για κάθε μπουκάλι νερού, διαδρομής με ταξί, και για κάθε σάντουιτς με γύρο! Δεν ήταν πάντα έτσι. Οι Έλληνες απέφευγαν τις αποδείξεις διότι αυτές οδηγούσαν στη φορολόγηση τους. Μέχρι πρόσφατα, η φοροδιαφυγή ήταν το εθνικό σπορ των Ελλήνων. Λέγεται πως το 25% της οικονομίας γίνεται κάτω από το τραπέζι, στη μεγαλύτερη μαύρη αγορά της Ευρώπης, μεγαλύτερης ακόμη και από αυτήν της Ιταλίας, που υπολογίζεται στο 20%. Τώρα όμως, τέρμα η φοροδιαφυγή (ή τουλάχιστον ένα μέρος της). Η Ελλάδα δεν την αντέχει. Και για να αποδείξουν οι κυβερνώντες πως παίρνουν στα σοβαρά το ζήτημα, έβαλαν την αστυνομία να σερφάρει στο Google Earth, προσπαθώντας να εντοπίσει πισίνες και θαλαμηγούς, ως τεκμήρια αδήλωτου πλούτου. Οι πρόσθετοι φόροι που επιβλήθηκαν, αναμένεται να φέρουν έσοδα $20-40 δισ. το χρόνο.
Οι αλλαγές αυτές, μειώνουν τις παροχές σε ένα από τα πιο γενναιόδωρα «κοινωνικά κράτη» του κόσμου. Το ελληνικό κοινοβούλιο πρόσφατα ψήφισε νόμο που αυξάνει την ηλικία συνταξιοδότησης στα 65 από έναν μέσο όρο 61, και σε κάποιες περιπτώσεις (όπως η αστυνομία) στα 45, ενώ υπήρχε και όριο ηλικίας στα 55 έτη για κάποιες κατηγορίες επαγγελματιών, που οι δουλειές τους κρίνονται ως ανθυγιεινές (ένα αστείο παράδειγμα είναι οι κομμωτές). Η κυβέρνηση περικόπτει επίσης μια ολόκληρη σειρά προνομίων, από τα επιδόματα ανεργίας έως τις συντάξεις.
Ο συνδυασμός της υψηλότερης φορολόγησης και των μειωμένων δαπανών, ζορίζει σημαντικά τον μέσο Έλληνα. Ο Ανδρέας, που διατηρεί ιχθυοπωλείο στην Αθήνα, θα πληρώσει φέτος $40,000 σε φόρους. Πέρσι πλήρωσε $20,000. Πουλάει όμως τα ψάρια του σε μισή τιμή από το κανονικό, λόγω χαμηλής ζήτησης. «Χτυπιέμαι και από τις δυο πλευρές. Τι να κάνω; Απλά επιβιώνω», μου λέει.
Και καθώς οι Έλληνες προσπαθούν να χωνέψουν τη νέα λιτότητα, σημειώθηκαν κάποιες ταραχές στους δρόμους , όπως τον περασμένο Μάιο, με τρεις νεκρούς. Στη τελευταία μου όμως επίσκεψη, αυτό που βλέπω να χαρακτηρίζει τους πολίτες είναι μια συγκατάβαση. Αρχίζουν να συνειδητοποιούν (με μισή καρδιά) πως δεν έχουν άλλη επιλογή. Ο ξενοδόχος Γιάννης Ρέτσος μου είπε: «Δεν κατηγορώ μόνο τους πολιτικούς. Κατηγορώ και εμάς. Κατηγορώ το λαό, τις επιχειρήσεις, όλους. Όσοι ζήσαμε τα τελευταία 30 χρόνια, φταίμε εν μέρει».
«Όλοι πρέπει να πληρώσουν». Αυτό είναι το σύνθημα των κυβερνήσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι καταχρεωμένες Βρετανία, Ισπανία, Ιρλανδία, Γαλλία και Γερμανία, προχωρούν στις μεγαλύτερες περικοπές των προϋπολογισμών τους από την εποχή του Β`Π.Π. Η Βρετανία πρόσφατα ανακοίνωσε γενικές περικοπές δαπανών κατά 25%, από την αναστολή επισκευών σε 700 σχολικά κτίρια έως τη διακοπή του επιδόματος διακοπών της βασίλισσας! Πολλοί μάλιστα πιστεύουν, πως οι περικοπές θα ξεπεράσουν το 40%. Και όπως οι Έλληνες, έτσι και οι Βρετανοί μοιάζουν να έχουν αποδεχτεί τη μοίρα τους.
Κοιτώντας πέραν του Ατλαντικού, πολλοί είναι οι Ευρωπαίοι που αναρωτιούνται πότε θα αρχίσει να μειώνει τις δαπάνες της και η Ουάσιγκτον. Όπως είπε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Jean-Claude Trichet: «Δεν υπάρχει αμφιβολία, πως η ανάγκη μιας αξιόπιστης δημοσιονομικής στρατηγικής λιτότητας είναι απαραίτητη για όλες τις χώρες σήμερα». Στη πραγματικότητα, οι πολιτειακές κυβερνήσεις των ΗΠΑ έχουν ήδη πάρει αυστηρά μέτρα λιτότητας. 22 πολιτείες έχουν ήδη προχωρήσει σε αλλαγές των συνταξιοδοτικών τους νόμων. Και υπάρχουν εκτεταμένες συζητήσεις για μείωση των προνομίων πρόωρης συνταξιοδότησης, των αναπηρικών συντάξεων και παροχών, και όλα αυτά θα εξαρτηθούν κυρίως από τις επικείμενες εκλογές.
Αυτό που ανησυχεί τους Αμερικανούς οικονομολόγους είναι μήπως (βραχυπρόθεσμα) η Αμερική πλημμυρίσει από ευρωπαϊκά φτηνά εισαγόμενα προϊόντα. Οι Ευρωπαίοι μειώνουν τις δαπάνες τους και οι Αμερικανοί συνεχίζουν να ξοδεύουν αμέριμνα αγοράζοντας γερμανικά αυτοκίνητα, γαλλικά κρασιά και βρετανικούς κινητήρες αεροσκαφών.
Από το Λονδίνο μέχρι την Αθήνα, ο κανόνας σήμερα λέει πως περικόπτεις τώρα τις δαπάνες σου ή πτωχεύεις αργότερα. Ένα μήνυμα που είναι χαραγμένο επάνω σε κάθε «στεγνό» πρατήριο βενζίνης και σε κάθε χαρτάκι απόδειξης που βρίσκεται στο πορτοφόλι μου.
Απόδοση:S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου